EYT'de son durum bugün de vatandaşın gündeminde yer alıyor. EYT'liler için çözüm trafiği hızlanırken birçok formül de masaya geliyor. Milyonlarca emekli, EYT çıkma ihtimali nedir, ne zaman çıkacak?
Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) için geri sayım başladı. Herkesin gözü kulağı EYT son dakika gelişmelerine çevrildi. Aralık ayının işaret edildiği EYT için Bakan Bilgin'den "kendi modelimizi uygulayacağız" açıklaması gelmişti. Bütün emeklilik koşullarını yerine getirdiği halde yaş şartına takılan milyonlarca vatandaşın merak ettiği, EYT'de son durum nedir? EYT ne zaman çıkacak, kimleri kapsayacak? sorularının cevapalarını sizler için haberimizde derledik. İşte detaylar...
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin, EYT son durum ile ilgili önemli açıklamalarda bulundu. Bilgin, EYT ile ilgili Çalışma Grubunun kurulduğunun müjdesini verdi.
EYT düzenlemesinin gündemlerinde olduğunu ve önümüzdeki günlerde tamamlanacağını dile getiren Bakan Bilgin, "Ne Finlandiya ne Almanya; kendi modelimizi uygulayacağız" dediği belirtildi.
Geçtiğimiz günlerde ise "Türkiye'nin her sosyal meselesi bizim önümüzdedir. Bunların üzerinde çalışıyoruz, bunların üzerinde çözüm yolları üretiyoruz. Formüller buluyoruz, en uygununu tamamladığımız gün açıklayacağım." ifadelerini kullanmıştı.
EYT'DE SON DURUM NEDİR?
Hükümetin, yüzbinlerce kişiyi ilgilendiren EYT sorununda çözüm umudunu artıran açıklamalarının ardından, EYT platformu da düzenlemenin bir an önce yasalaşması için temaslarını sıklaştırdı. Sorunla ilgili çeşitli kuruluşların oluşturduğu EYT platformu, AK Parti ve MHP Meclis gruplarından sonra önceki gün de Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ile bir araya geldi.
Bakan Vedat Bilgin’in, toplam 3 milyon kişiyle ilgili çözüm arayışında olduklarını ancak henüz konuyla ilgili çalışmanın son halini almadığını söylediği belirtildi. Bilgin, EYT’de tüm mağdurları kapsayan şekilde çalışmaların devam ettiğini dile getirdi.
EYT NE ZAMAN ÇIKACAK?
8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış olan çalışanlar EYT'li olarak kabul ediliyor. 4447 sayılı kanun emeklilik yaşını kademeli olarak artıran kanun 8 Eylül 1999'da yürürlüğe girdiği için bu tarihten önce sigortalı olarak çalışmaya başlayanlar EYT'li olarak adlandırılıyor. Düzenleme bir aksaklık olmazsa aralık veya ocak ayında TBMM'ye gelecek.
EYT DÜZENLEMESİNE KAÇ AYDA BAŞVURULACAK?
Yasa çıktığında 3 - 5 aydan az bir süre konulmaz. Meclis'te muhalefet partilerinin vermiş olduğu öneriler var. Buralardaki tekliflerde genel olarak 3 aylık başvuru süresi verilmesi şeklinde...
1999 öncesideki yaş dışında kalan emeklilik koşullarını yerine getirenlerin tarihten itibaren emekli edilmesi. Ne zaman? EYT yasası çıktığı tarihten itibaren 3 ay içerisinde emeklilik başvurusunda bulunan çalışanlar düzenlemeden yararlanabilecek. Bu koşulu yerine getiremeyenler bu düzenlemeden yararlanamayacaklar.
EYT DÜZENLEMESİNDEN KİMLER YARARLANACAK?
BİRİNCİ FORMÜL
1999 yılındaki koşulları yerine getiren EYT'li SSK'lıların emekli edilmesi... 1999 öncesindeki SSK emekli olma koşullar ne diye bakıyoruz; 3 ayrı seçenek vardı.
Kadın, 20 yıllık, erkek 25 yıllık sigortalılık süresini doldurmuş ve 5 bin prim gününü tamamlamışsa emekli olabiliyordu.
İKİNCİ FORMÜL
Bir başka seçenek sigortalılık süresine bakılmaksızın 5 bin prim günü bulunan ve kadınsa 50, erkekse 55 yaşını tamamlayanlarınn emekli edilmesi..
ÜÇÜNCÜ FORMÜL
Pirim gün sayısı 5 bin günden az, ama 3600 günden falza olan kişilerin en az 15 yıllık sigortalı olma koşuluyla kadınların 50 erkeklerin 55 yaşında emekli edilmesi...
DÖRDÜNCÜ FORMÜL
Bir başka formül ise pirim gününü tamamlayan herkesin emeklilik yaşında belirli bir indirim yapılması söz konusu
Kadınlarda 7 bin 200 erkekelerin ise 9 bin iş gününü tamamlayanların emekli edilmesi...
BEŞİNCİ FORMÜL
Asgari pirim süresini tamamış yani 5 binden 5 bin 900'e kadar olan prim sayısını tamalamış işsizlerin erken emekli edilmesi; şuan ki emekli yaşına gelene kadar ise emekli aylığında indirim yapılması...
Ancak tüm bu senaryolar EYT düzenlemesinin netleşmesiyle birlikte kesinlik kazanacak.
PRİMLERİN YETMEMESİ DURUMUNDA NE OLACAK?
Primlerinde eksik olanlar için iki seçenek üzerinde duruluyor. Birincisi, primi eksik olanların primlerini tamamladıktan sonra emeklilik hakkı kazanmalarıyken ikincisi ise primleri borçlanma yöntemi ile tamamlamaları oalcak.
BORÇLANMA İMKANI SAĞLANIR MI?
9 Eylül 1999 tarihi ve sonrasında sigortalı olan askerlik borçlanması ile işe giriş yapanlar EYT'li sayılma talebinde bulunuyor. Staj sigortasının işe girişte başlangıç olarak kabul edilip edilmeyeceği merak konusu olurken bu sürelere borçlanma imkanı verilmesi talep ediliyor.
Bu bağlamda 9 Eylül 199 tarihi öncesinde stajını yapmış fakat çalışmaya daha sonra başlamış olanlar EYT kapsamıa girebilecek.
4 ekim 2000 tarihi öncesinde vergi ve oda kaydı bulunan ve Bağ-;Kur kaydı olmayan esnafların da geriye dönük borçlanma talebi bulunuyor.
EYT'DE YAŞ ŞARTI AŞAĞI ÇEKİLİR Mİ?
Sigortalı gün sayısını dolduran ve yaşı bekleyenler için bekleme süresinin 2-3 yıla düşürülmesi formülleri seçenekler arasında yer alırken yaş sınırı konulması da gündemde yer alıyor. Daha önce konuyla ilgili 50 yaş formülü gündemde yer alırken bu formülün uygulanması halinde 9 Eylül 199 tarihi öncesinde sigortalı olan, yıl şartını ve prim ödemelerini tamamlayanlar 50 yaşını geçtiktan sonra emekli olabilecekler.
