Kadınlar arasında oldukça yaygın olan tirodi kanserinin erken belirtiler sayesinde keşfederek riskli durumu ortadan kaldırmak mümkün!
Tiroid bezi, boynun ön tarafında bulunan ve vücudun normal çalışmasına yardımcı olan hormonlar üreten kelebek şeklinde bir bezdir. Küçük bir tiroid dengesizliği bile sağlığınız ve iyiliğiniz için bir takım olumsuz sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle herhangi bir sorunun, özellikle de tiroid kanserinin erken teşhisi çok önemlidir.
Oluşabilecek çeşitli tiroid sorunları vardır. Hipotiroidizm, vücut tarafından üretilen tiroid hormonunun yetersiz kalması durumudur. Sürekli yorgunsanız, aşırı kiloluysanız ve soğuğa tahammül edemiyorsanız, düşük aktif tiroidiniz olabilir. Hipertiroidi ise vücut çok fazla tiroid hormonu üreterek kilo kaybına, kaygıya, uyku sorunlarına, düzensiz adetlere ve ısıya duyarlılığa neden olduğunda ortaya çıkar. Tiroid şişmesi (guatr), iyi huylu ve kötü huylu (kanserli) tiroid nodülleri, tiroid bezinin diğer belirgin bozukluklarıdır.
Tiroid bozuklukları genellikle asemptomatiktir veya boyunda bir yumru gibi görünebilir. BT taramaları veya sonogramlar gibi klinik muayeneler veya görüntüleme çalışmaları sırasında sıklıkla iyi huylu bir tiroid nodülü ile karıştırılır. Kanser yeterince erken tespit edilmezse yayılarak ağrıya, yutma sorunlarına ve ses kısıklığına neden olabilir.
Tiroid kanserinin yaygın belirtilerinden bazıları şunlardır:
- Boyunda cilt yoluyla hissedilebilen yumru,
- Artan ses kısıklığı dahil olmak üzere ses değişiklikleri,
- Yutma sorunları,
- Boyun ve boğaz rahatsızlığı,
- Şişmiş boyun lenf düğümleri,
- Kemikte şişlik veya ağrı (kemiğe metastaz durumlarında),
Tiroid kanseri kadınları erkeklerden üç kat daha fazla etkiler. 40'lı ve 50'li yaşlardaki kadınlar ile 60'lı ve 70'li yaşlardaki erkeklere genellikle hastalık teşhisi konur. Ayrıca hamile kadınlarda meme kanserinden sonra en sık görülen ikinci kanserdir.
Çoğu tiroid kanseri erken yakalanırsa tiroid cerrahisi ve radyo-iyot tedavisi ile tedavi edilebilir. Tiroid nodüllerinin çoğu iyi huyludur ve nodüllerin sadece yüzde 5'inin ortalama olarak kanserli olduğu kanıtlanmıştır. Duruma göre doktorunuz size tiroid ultrasonografisi ve gerekirse nodül için iğne testi yaptırmanızı önerebilir.
En yaygın tiroid kanseri türü papiller tiroid kanseridir (papiller tiroid karsinomu olarak da bilinir). Papiller karsinom en sık olarak sağlıklı tiroid dokusunda katı, düzensiz veya kistik bir kitle olarak görülür. Bu kanser türünün yüksek bir tedavi oranı vardır ve tüm papiller tiroid kanseri hastaları için 10 yıllık sağkalım oranlarının yüzde 90'ın üzerinde olduğu tahmin edilmektedir.
Tüm dünyada papiller tiroid kanseri için cerrahi en yaygın tedavi seçeneğidir. Tiroid lobektomi, radyasyona maruz kalma öyküsü olmayan genç hastalarda (20 ila 40 yaş arası) iyi sınırlı, izole edilmiş ve 4 cm'den küçük papiller karsinomları tedavi etmek için kullanılabilir. Papiller tiroid kanseri olan hastalarda (tiroid bezinin tamamen çıkarılması) diğer cerrahi seçenek total tiroidektomidir. Daha az yaygın olan diğer tiroid kanseri türleri, foliküler, medüller ve anaplastik karsinomlardır.
Genetik testler, medüller tiroid kanseri veya çoklu endokrin neoplazi riskinizi artıran değiştirilmiş bir geniniz (mutasyon) olup olmadığını belirleyebilir. Hatalı gene sahipseniz, kanser gelişmeden önce önleyici (profilaktik) bir prosedür olarak tiroid bezinizin alınmasını tercih edebilirsiniz.
Normal tiroid bezi işlevi için iyot gereklidir, bu nedenle balık, süt ürünleri ve iyotlu tuz gibi yiyecekleri yemek tiroidle ilgili sorunlardan kaçınmaya yardımcı olabilir.
